Metroloji, kelimesi Yunanca kökenlidir. Yunanca "metron" (ölçü) ve "logos" (bilim) kelimelerinin birleşiminden oluşmuştur. Kelime Yunanca kökenli olmasına rağmen, modern bilimsel anlamda kullanımı 19. yüzyılda Fransızca üzerinden yaygınlaşmıştır. Metroloji, ölçüm bilimi olarak tanımlanan ve ölçümlerin doğruluğu, güvenilirliği ve standartlaştırılması ile ilgilenen bir bilim dalıdır.
Metrolojinin tarihçesi ve gelişimi oldukça zengin ve ilgi çekicidir.
Antik Dönem
- İlk standart ölçüm birimi, MÖ 2900' lerde Mısır 'da ortaya çıktı. Kraliyet Mısır cubiti, siyah granitten oyulmuş ve Firavun'un ön kolu artı elinin genişliği olarak tanımlanmıştır.
- Antik Mısırlılar, piramitlerin inşasında bu standardize edilmiş uzunluk birimini kullanarak büyük bir başarı elde ettiler. Piramitlerin tabanlarının uzunlukları arasındaki fark sadece %0.05' tir.
- Çin'de ağırlık ve ölçüler, çeşitli zanaatlarda ve ritüel aletlerinde kullanılıyor ve ayinler kitabında çelik terazi ve diğer aletlerle birlikte anılıyordu.
Orta Çağ ve Rönesans
- Roma ve Yunan mimarisi, belirli ölçüm sistemlerine dayanıyordu. Ancak imparatorlukların çöküşü ve sonrasındaki Karanlık Çağ, birçok ölçüm bilgisini ve standardizasyonunu kaybetti.
- 1196' da İngiltere'de uzunluk ölçümleri için standartlar oluşturmak amacıyla "Assize of Measures" kuruldu.
- 1215 tarihli Magna Carta'da şarap ve bira ölçümü için bir bölüm yer alıyordu.
Modern Metroloji
- Modern metrolojinin kökleri Fransız Devrimi'ne dayanır. 1791'de metre tanımlandı ve 1795'te ondalık tabanlı metrik sistem oluşturuldu.
- 1875' te Metre Konvansiyonu imzalandı ve Uluslararası Ağırlıklar ve Ölçüler Bürosu (BIPM) kuruldu.
- 1889' da metre ve kilogram prototipleri üretildi ve Metre Konvansiyonu'nu imzalayan ülkelere gönderildi.
- 1960 'ta Uluslararası Birimler Sistemi (SI) oluşturuldu.
20. Yüzyıl ve Sonrası
- Birinci Dünya Savaşı sırasında metroloji, top mermilerinin çaplarının hassas ölçümünde kritik bir rol oynadı. Bu, savaş teknolojisinin gelişiminde bir dönüm noktası oldu.
- 20. yüzyılın başında 51 ülke ve 15 koloni metrik sistemi kabul etmiştir.
- 2019' da gerçekleştirilen bir revizyon ile kilogram gibi bazı birimlerin tanımları değiştirildi ve daha hassas ölçümlere olanak tanıyan yeni yöntemler kullanılmaya başlandı.
Metroloji, zaman içinde teknolojik gelişmelerle birlikte ilerlemiş ve daha hassas ölçüm yöntemleri geliştirilmiştir. Günümüzde metroloji, endüstriden bilimsel araştırmalara, ticaretten sağlık sektörüne kadar birçok alanda kritik bir rol oynamaktadır.